Ο ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ video
https://www.youtube.com/watch?v=Zj2HTuDFWpE
παρουσίαση
https://www.slideshare.net/christostsatsouris/ss-40735459
Ερωτήσεις(πηγη https://drive.google.com/file/d/0B1IhoIbYH0Q9YzVHdF9TOHlZbzA/view)
1) Στο δεύτερο μισό του 6ου και τις αρχές του 7ου αι. το Βυζάντιο συγκλονίστηκε από μια πολύπλευρη κρίση. Λοιμοί,κακές σοδειές, σεισμοί και εισβολές στα εδάφη της αυτοκρατορίας.
Αφού μελετήσετε την παρακάτω πηγή και τις πληροφορίες που δίνει το βιβλίο σας στη σελ. 19, να εξηγήσετε πώς επηρέασαν αυτά τα προβλήματα τη βυζαντινή αυτοκρατορία.
Βρήκαμε το δημόσιο να είναι καταφορτωμένο με πολλά χρέη και να έχει φτάσει στη χειρότερη φτώχεια [...] και τον στρατό τόσο παραμελημένο από την έλλειψη των αναγκαίων, ώστε το κράτος να σφυροκοπείται από τις αδιάκοπες εισβολές και επιδρομές των βαρβάρων.
Από Νεαρά του Ιουστίνου Β ́ (566 μ. Χ.)
2) Το 626, ενώ ο Ηράκλειος ήταν σε εκστρατεία κατά τωνΠερσών, οι Πέρσες συμμάχησαν με τους Αβάρους και πολιόρκησαν την Κωνσταντινούπολη. Οι Βυζαντινοί κατάφεραν τελικά να λύσουν την πολιορκία χάρη σε ανεμοστρόβιλο που σήκωσε τρικυμία και κατάστρεψε τον εχθρικό στόλο.
α. Πού απέδωσαν τη νίκη τους σύμφωνα με τον παρακάτω ύμνο;
β. Μήπως γνωρίζετε πώς ονομάζεται ο ύμνος αυτός;
Τῇ ὑπερμάχῳ στρατηγῷ τὰ νικητήρια,
ὡς λυτρωθεῖσα τῶν δεινῶν εὐχαριστήρια
ἀναγράφω σοι ἡ Πόλις σου Θεοτόκε.
Ἀλλ' ὡς ἔχουσα τὸ κράτος ἀπροσμάχητον,
ἐκ παντοίων με κινδύνων ἐλευθέρωσον,
ἵνα κράζω σοι· Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε».
3)Με βάση την παρακάτω πηγή και τις πληροφορίες του βιβλίου σας στη σελ. 20 βρείτε ποια γεγονότα σηματοδοτούν το οριστικό τέλος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και την αρχή της μεσαιωνικής ελληνικής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Όταν ήταν αυτοκράτορας ο Ηράκλειος [610-641] που καταγόταν από τη Λιβύη, η επικράτεια του Ρωμαϊκού Κράτους περιορίστηκε και ακρωτηριάστηκε τόσο στην Ανατολή όσο και στη Δύση. Τότε οι διάδοχοι του, που δεν ήξεραν πού και πώς να ασκήσουν την εξουσία τους, κατέτμησαν σε μικρά τμήματα τη διοίκηση τους και τα μεγάλα στρατιωτικά σώματα και εγκατέλειψαν την προγονική τους λατινική, υιοθετώντας την ελληνική γλώσσα [...]. Γιατί (παλιότερα) ονόμαζαν τους χιλίαρχους λογγίνους και τους εκατόνταρχους κεντουρίωνες και τους τωρινούς στρατηγούς κόμητες. Αλλά και η ονομασία θέμα είναι ελληνική και όχι ρωμαϊκή και προέρχεται από τη θέση.
(Κ. Πορφυρογέννητος, Περί θεμάτων)
4) Σε περίπτωση αποτυχίας της εκστρατείας του Ηρακλείου ποιες θα ήταν οι απώλειες της Βυζαντινής αυτοκρατορίας σύμφωνα με το παρακάτω παράθεμα ;
Μια ακόμα πτυχή της υψηλής στρατηγικής του Ηρακλείου πρέπει να σημειωθεί, πριν προχωρήσουμε στις επί μέρους διαστάσεις της. Όταν ο Ηράκλειος αποφάσισε να επιτεθεί στην καρδιά της περσικής αυτοκρατορίας, αντί να αρκεσθεί οτη διατήρηση όσων του είχαν απομείνει, τα έπαιξε όλα για όλα σε μια ζαριά. Αν η επίθεση του είχε αποτύχει, αν ο στρατός του είχε ηττηθεί και διαλυθεί, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία θα είχε ελάχιστες πλέον εφεδρείες. Έχοντας κυριολεκτικά ρευστοποιήσει τα χρυσαφικά της, είχε συγκεντρώσει τις έσχατες δυνάμεις της στο εγχείρημα του Ηρακλείου. Αν ο Ηράκλειος είχε αποτύχει, η Μικρά Ασία θα έπεφτε πιθανότατα στους Πέρσες, αφήνοντας την Κωνσταντινούπολη ουσιαστικά χωρίς επαρχίες και χωρίς φορολογικά έσοδα,ένα απόρθητο αλλά απομονωμένο φρούριο, καταδικασμένο σε μαρασμό. Στην περίπτωση του Ηρακλείου ωστόσο η τύχη ευνόησε τους τολμηρούς και ο θρίαμβος του τον ανέβασε σε τέτοια ύψη στη συλλογική μνήμη της ελληνικής ορθοδοξίας, που μόνο δύο άλλοι βυζαντινοί αυτοκράτορες προσεγγίζουν: ο Μέγας Κωνσταντίνος και ο Βασίλειος Β' Βουλγαροκτόνος.
Χ. Παπασωτηρίου, «Βυζαντινή Υψηλή Στρατηγική 6ος-11ος αιώνας», Εκδόσεις Ποιότητα-2001 σελ. 120-123
5) Το 626, ενώ ο Ηράκλειος ήταν σε εκστρατεία κατά τωνΠερσών, οι Πέρσες συμμάχησαν με τους Αβάρους και πολιόρκησαν την Κωνσταντινούπολη. Οι Βυζαντινοί κατάφεραν τελικά να λύσουν την πολιορκία χάρη σε ανεμοστρόβιλο που σήκωσε τρικυμία και κατάστρεψε τον εχθρικό στόλο.
α. Πού απέδωσαν τη νίκη τους σύμφωνα με τον παρακάτω ύμνο;
β. Μήπως γνωρίζετε πώς ονομάζεται ο ύμνος αυτός;
Τῇ ὑπερμάχῳ στρατηγῷ τὰ νικητήρια,
ὡς λυτρωθεῖσα τῶν δεινῶν εὐχαριστήρια
ἀναγράφω σοι ἡ Πόλις σου Θεοτόκε.
Ἀλλ' ὡς ἔχουσα τὸ κράτος ἀπροσμάχητον,
ἐκ παντοίων με κινδύνων ἐλευθέρωσον,
ἵνα κράζω σοι· Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε».